Nie ma chyba inwestora, który mając wieloletnią wiedzę o inwestowaniu i względnie porządne doświadczenie nie natknął się chociaż raz na pojęcie kupowania siły. Ten frazes często pojawia się w książkach o inwestowaniu, kursach inwestowania czy komentarzach znanych bardziej lub mniej analityków 🙂 Kiedyś stworzyłem (tak mi się wówczas wydawało) koncepcję siły relatywnej, a miało to miejsce dobre 10 lat temu. Wcześniej nim zabrałem się do tematu, przejrzałem internet w tej sprawie i okazało się, że nic na ten temat nie było napisane. Stąd czekało mnie dość trudne i wyczerpujące zadanie związane z przeprowadzeniem obfitych testów. Na ich końcu otrzymałem szansę aby wyjaśnić inwestorom (byłem zaproszony wcześniej na coroczny zlot „Strefy Inwestorów”) a przede wszystkim sobie to pojęcie. Faktem jest, że na początku miałem wątpliwości czy mówiąc o tzw. sile relatywnej nie będę wygłaszać wyświechtanych banałów, które być może i ładnie brzmią, ale z praktyką i realnym światem, a zwłaszcza realnym inwestowaniem nie mają wiele wspólnego. Tak jak przypuszczałem testy okazały się niezwykle żmudne, ale dzięki nim być może uniknąłem potencjalnych błędów w wynikach, a tym samym we wnioskowaniu na czym wówczas najbardziej mi zależało.
Dziś po tylu latach przypominam sobie ten test (chyba się starzeję) a tu i teraz w całkiem inny sposób chciałbym inwestorom (czytelnikom) przedstawić nieco inny pomiar niż wówczas – pomiar o wiele prostszy.
Co możemy zrozumieć przez pojęcie siły ?- jak ugryźć ten temat ? Wydaje się, że w wersji minimalnej i również bardzo podstawowej można uznać że stopa zwrotu z X okresu będzie taką oznaką siły
Krótko mówiąc spółka która w odpowiednim czasie wzrosła więcej niż inna jest silniejsza od niej
przeprowadźmy prosty test :
Wybieram 20 spółek które aktualnie wchodzą do indeksu Wig20
Zasady zakupu
zawsze kupujemy 15-ego tę spółkę która
a) najmocniej wzrosła przez ostatnie 22 dni (ok miesiąca)
b)najmocniej spadła przez ostatnie 22dni(ok miesiąca)
c) dwie spółki, które znajdują się w strefie średniej stopy zwrotu z ostatnich 22 dni(tj ok. miesiąca).
test za 15 kwietnia 2018
aby szybko wytłumaczyć silna Energa, słaba JSW
a Lotos i PGNiG tworzą portfel średniaków gdzie średnia stopa zwrotu z 20 instrumentów znajduje się dokładnie
pomiędzy wybranymi dwiema spółkami
…i wszystkie 3 portfele trzymamy do oporu do następnego 15-ego.
tego dnia sprzedajemy instrument i ponownie kupujemy według tego klucza
test trwa blisko 2 lata : od maja 2016 do kwietnia 2018
A oto wyniki
Zwracam uwagę że słabe i średnie 7 razy były na plusie podczas gdy silne 13 razy
Procenty zsumowałem – czego nie wolno robić – albo wolno jeśli inwestujemy stałym kapitałem a zyski odkładamy
aby nie utrudniać i uprościć zdecydowałem się na to nietypowe rozwiązanie
Pamiętajmy że test nie jest idealny : zawiera błędy logiczne typu :
ktoś może powiedzieć : wśród wybrańców 2 lata temu nie było JSW w Wig20 oraz CDRed – dla mnie to nie ma znaczenia
wybrałem takie a nie inne walory i jak znam życie przy innych instrumentach wyniki zapewne byłyby inne ale nie łudźmy się, że wyniki odwróciły by do góry dnem całą koncepcję
fiolet – siła
granat – słabość
tak wygląda średnia stopa zwrotu początek był nietypowy bo silne spółki przynosiły straty a słabe zyski
na pomarańczowo wyniki JSW które zdeterminowały łączny wynik
ok wyrzućmy je – i rozpocznijmy liczenie od następnego miesiąca
nadal siła górą
skróćmy wyniki do 1 roku
odległość między słabeuszami a siłaczami zmniejsza się ale nadal siłacze górą
Kończąc temat a raczej wpis bo temat należy do tych typu rzeka pozostaje zatem :
patrzeć na liderów wzrostów miło jako poważnych kandydatów do przyszłego zarobku –
patrzeć na maruderów z niesmakiem albo może chociaż z nieufnością bo słabość czasem wygrywa z siłą (Dawid vs Goliat)
Wiemy jednocześnie że w inwestowaniu kapitału pojedyncze przypadki zarobkowania nie mają już tak dużego znaczenia –
Aby dojść do mitycznych milionów będziemy się skupiać się na częstości odnoszonych zwycięstw bo przecież jedna jaskółka milionowej wiosny nie czyni
i wreszcie, nikt nie powiedział, że kupując te, które wzrosły najmocniej zarobimy godziwe pieniądze –
Jest jednak prawie pewne, że siła pomoże i poprawi po nas błędy jakie po drodze zdążymy popełnić.
PS mamy 15 tak więc jest winien czytwelnikom wyniki za ostatni miesiąc
siła Energa -6,45
słabość JSW -6,56
średnia Lotos PGNiG +2,57
i już zupełnie na sam koniec
w poszczególnych miesiącach
słabiaki miały najlepszą stopę zwrotu 6 razy
średniaki 4
siłacze aż 13
***********
najgorszą zaś
słabiaki – 11 razy
średniaki – 7
siłacze tylko 5
Opisać Pana teorię/zasadę (od której oczywiście dopuszczamy wyjątki) można następującym algorytmem:
1. Wejście spółki w trend oznacza zwiększenie prawdopodobieństwa utrzymania tego trendu
2. Im trend mocniejszy prawdopodobieństwo jego utrzymania rośnie.
oster
nie da się ukryć, że w masie przypadków po uśrednieniu tak to powinno wyglądać
Taka statystka jest przydatnym narzędziem w kontekście zaproponowanej przez Pana miesięcznej strategi zagrań która mnie osobiście bardzo interesuje więc ja jestem za
Świetny wpis pozdrawiam
Panie Jacku ale kiedy tą siłę kupowac , obojętnie po jakiej cenie bo silne czy są jeszcze jakieś zasady , jak słaby przechodzi w siłe czy jak już jest srednio silny czy mocno silny ?Czy można wiedzieć od którego statystycznie zaczyna sie letnia hossa?
A czy robił pan test na zmianę dnia zakupu akcji? 🙂 nie 15-go a np. 1-go?
krzysztof
artykuł miał pokazać coś innego – nie znam nikogo (i dobrze) który by dokonywał transakcji w ten sposób – natomiast zależność pomiędzy siłą a dodatnią stopą zwrotu chyba jest bezsporna
Letnia hossa statystycznie rozpoczyna się 2 lipca
Waldi
nie robiłem ale może kiedyś
Świetny wpis!
Waldi
robiłem coś podobnego ale w dłuższej perspektywie niż 2 lata dla rynku NYSE i Nasdaq – z adnotacją, że jak średnia stopa zwrotu jest ujemna z danego okresu (22 dni) to nie otwieram pozycji w ogóle i czekam do kolejnego 15-ego – wyniki były jeszcze bardziej obiecujące
aktualna 30-tka według obrotów średnia > 75000 zł.
11BIT 118,14
PLAYWAY 29,60
BIOTON 29,59
VINDEX 18,92
LENTEX 14,93
ARCTIC 13,33
VOTUM 13,26
WARIMP 12,41
COMARCH 12,41
LPP 12,28
ATMGRU 12,15
CDPROJ 12,11
DINOPL 10,56
DEBICA 10,42
SERINUS 9,09
CCC 8,82
VIGOSYS 8,72
VIVID 8,25
ORBIS 8,18
AMBRA 7,46
ZEPAK 6,94
CYFRPL 6,87
HANDLO 6,65
KERNEL 6,53
ORZBIA 6,12
KETY 5,59
OPONEO 5,40
CIGAMES 5,38
GRAJEWO 5,14
średnia stopa zwrotu -4,4%
https://stooq.pl/q/?s=zep&c=1y&t=c&a=lg&b=0
jak nie odczekamy tych 4 miesięcy to się nieźle można znerwicować 😉
krzysztof & inni
aby stworzyć system inwestycyjny trzeba co najmniej kilku tysięcy pomiarów – i w tym momencie większość patrzy na zegarek bo już jest mocno spóźniona
Świetny wpis ale … i tak wielu w to nie uwierzy. Wola dużo i tanio i po promocji.
Ja uwierzyłem ,żeby kupowac siłę , co nie znaczy że nie chciałbym takiego cd red znów po 1 zł albo CCC po 10 zł albo Dino po 36 zł itd.,chyba trzeba stworzyć fundusz GAMINGOWY albo WIG GRY ,taki ciąg jest na tą modną branże
Super kupować siłe tylko przeważnie te silne dzien w dzien rosną i nie ma nawet korekty żeby wejść .
Panie Jacku, dziękuję za świetny artykuł otwierający oczy żółtodziobowi i zmieniający sposób patrzenia na rynek. Jasne wyliczenia zamiast lania wody. Widać Pana doświadczenie.
Jak będzie Pan kiedyś pisał tę książkę to proponuję ten wpis jako przedmowę. Zresztą jakby poszukać archiwa Pana wpisów z bloga poprzedniego i tego to zebrałby się materiał na porządnego „bryka”.
I trzymam za słowo, że nie będzie droższa niż zapowiadane 250 USD za sztukę 🙂
A może mówił Pan że będzie po 520 USD, nie pamiętam dokładnie. W każdym razie powinien Pan ją w końcu napisać. I tak będzie to niska cena jak za to, co inwestorzy dostaliby w zamian – bo że byłaby to esencja esencji i creme de’la creme to nie wątpię. Znając Pana, nie opublikowałby Pan niczego, co nie byłoby sprawdzone, przetestowane na wszystkich możliwych interwałach, prawdziwe i do bólu konkretne. I ostre jak brzytwa golarza. I z tą nutką, a nawet rzekłbym nutą ironii, tak charakterystyczną u Pana, która nadałaby książce bezcennej pikanterii.
Mam nadzieję, że Pan się kiedyś zdecyduje na ten ruch.
Panie Jacku co prawda to nie w temacie wpisu, ale może poleci Pan jakaś ciekawa literaturę o giełdzie, może być szeroko, od technicznych aspektów przez psychologię do biografii. Większość ze „szlagierów” już wciągnięta
Z góry dziękuje
kravitz1
bardzo Pan miły ale chyba nie – cały czas żałuję jednego – że nie spisywałem historii jakie przytrafiły się inwestorom w Domach maklerskich – gwarantuję – byłby bestseller
chyba jestem za stary choć ciągnie mnie w tym kierunku to jednak to uczucie (chęć) jest definitywnie za słaba. być może mi się kiedyś odmieni ale na dziś wątpię
Lukasz
polecam
Uniwersalne zasady spekulacji
to jest pozycja której pojawienie się spowodowało że zaprzestałem myśleć o swojej książce – właściwie mogę powiedzieć że Brent Penfold napisał ją moimi słowami – a nawet
dalej posunę się do stwierdzenia – że to ja ją napisałem tylko inaczej się nazywałem :)))
ponadto nigdy za wiele książek z psychologii inwestowania – lubię Nofsingera „psychologia inwestowania”
i „Gry karciane” Roba Beattie – to nie w temacie
w zeszłym wieku byłem już posiadaczem pozycji Thomasa Bulkowskiego – przydatne kompendium wiedzy
byle nie wydanie polskie bo wycięli z niego wszystko co fajnie i przydatne a zostawili bull-shit
no i oczywiście Marcus Gray – The Clash. Ostatnia załoga na mieście
a skoro „Większość ze „szlagierów” już wciągnięta” – więcej się Pan nauczy ze swoich notatek niż z pozycji nieudaczników którzy musieli pisać książki o giełdzie aby się dorobić
a jeśli nie ma pan notatek – to najwyższy czas
Wstawiam „Kciuk do góry”, w formie tekstu bo nie wiem jak u gospodarza znaki się wstawia. Myślę, że wielu czytelników testowało różne strategie, ja również. I tak jedna po drugiej, do kosza, do kosza, … Po którejś zacząłem zadawać pytanie:, chce kupić na wzrosty i chcę sprzedać drożej, żeby zarobić – czyli co musi się wydarzyć ? Pomijając w tym miejscu MM (to oddzielny temat), oraz przy założeniu że trading na niskich TF mnie nie interesuje, jak bym się za nie zabierał do odpowiedzi wracałem do jednej. Żeby zrealizować mój cel, cena musi rosnąć, a żeby cena rosła musi robić nowe szczyty, a żeby to się zadziało musi być siła. Wówczas do rozwiązania pozostają wyzwania: ochrony kapitału oraz żeby nie za późno, zarówno wejść jak i zabrać TP. Bo siła wskazuje kierunek.
Pozdrawiam.
Montelupi
jakże adekwatnie brzmią słowa najlepszego tradera który zarabiał grube miliony dla BREBanku.
kiedyś opowiadałem tę historię a miało to miejsce w 1996 albo 1997 roku
chciałem by mi zdradził tajemnicę jego sukcesu ale on ciągle milczał…
Szkoda dziś PLW, bo taki był piekny wykres.
@jacekborawski
Panie Jacku po szkoleniach u Pana to „uniwersalne zasady spekulacji” faktycznie brzmią znajomo 🙂
Nofsinger ( ciężko było kupić) i reszta już dawno przerobiona. Ma Pan racje, jak czytać zło to lepiej nie czytać wcale 😉
Dzięki
Zerknijcie sobie na https://10-procent-rocznie.blogspot.com/2018/05/wyniki-portfeli-guru-za-ostatnie-2-lata.html?m=1 Prosty opis pewnych strategii i efekty. Najlepszy porfel …. ma zmienne zaangażowanie w akcje. Przypadek ?
Ciekawym wydaje się również zakład 10 letni Buffetta który rzucił wyzwanie zarządzającym funduszy kto zarobi więcej indeks czy specjalisci
Witam nagranie jest z Webinaru ale nie mam głosu, Panowie i Panie macie głos ?
Poz.
Ja po tylu latach strategie mam i już nie mam z tym problemu , ale mam problem,żeby ją twardo realizować,to dopiero wyzwanie.Co możecie polecić na taki problem?Ostatnio obejrzałem 3 webinary -http://topinvestor.pl/wideo-3-5-wskazowek/ ,jakby ktoś chciał obejrzeć, nie wiem co na tego doktora pan Jacek by powiedział ,czy go zna i czy warto obejrzeć.
Niestety nagranie jest bez głosu ale to moze i dobrze ? Ja podkładam swój głos i udaje ze jestem analitykiem.
Powtórzę jutro może np koło 11tej
Mnie tylko interesuje czy PLW miał wg Pana SL na dnie świecy bo widziałem tam ze 4 wsparcia na webinarium :-). Jutro bedzie trzeba z palca sprzedać bo ta dzisiejsza sesja to piekne objecie bessy,
Zaproponowałem 145 dno wczorajszej świecy a potem skorygowałem na dno wewnętrznego bara w insidebarze
To zapewni 100% zysk 😉
…pamięta Pan że kupiliśmy w okolicach 70 w styczniu 🙂
No jak żebym mogł zapomnieć. wczoraj był piękny zysk dziś … nadal piękny. Dzisiejsza sesja była ostra ale 5w5 dla mnie wydawała sie oczywista. Na 11B czekam na wieksza korekte i po 700 zl sprzedam połowe … albo i nie.
Siła relatywna może być tylko podpowiedzią, niestety w większości przypadków podpowiedzią która nie pozwoli nam na otwarcie pozycji. Silne walory dynamicznie rosną a zakup bez sensownego ( w miarę bliskiego) stopa nie umożliwia nam wykonania na nich transakcji. Przykład 11b – proszę kupić powyżej 230 przy stosowaniu systemu intuicyjnego który zakłada stosowanie stopów (zakładam być może błędnie że siła relatywna do 230zł nie była w topie spółek z Wigu- czyli do ceny gdy stop był jeszcze logiczny i wynikał z korekty)? Chyba że kupujemy systemem a stop jest czasowy, jak w przypadku propozycji Pana Jacka – zamknięcie po miesiącu
@LUKA_SZU
Wg mnie hierarchia jest taka:
1. Obserwatorium – tutaj grubą siecią przeczesujemy jezioro i wybieramy kilkadziesiąt rybek które naszym zdaniem są ciekawe, silne, znane i zachowują się przewidująco
2. Siła relatywna – tutaj porównujemy które z ryb są najszybsze
3. Mamy wyselekcjonowane kilka rybek które należą do obu grup i teraz każdą rybę dokładnie oglądamy
4. Te które maja logiczne wykresy i sensowny SL bierzemy biorac po uwagę stan wody w jeziorze – brudna – więcej ryb może być chorych, czysta więcej może być zdrowych
5. Patrzymy jak ludzie zabijają się, aby kupić nasze rybki 🙂
Wniosek – nie traćmy czasu na szukanie ryb których Pan Jacek nie ujął, mimo że czasami coś mu umknie. Im gorszy stan jeziora tym mniej ryb wygląda zdrowo więc powinno ich ubywać w obserwatorium. Poza tym doświadczenie rybaka Jacka jest nieocenione
Alone_
Pana wpisy potrafią wzruszyć do łez osobiście żałuję że ja tego nie wymyśliłem ale taka dola :)))
ale na marginesie – ja tego co robię nie przeczytałem w zasadzie w żadnej z książek –
step by step wnioski : niech każdy robi to co ja popełnia błędy – i za jakiś czas nie będzie trzeba zaglądać na bloga 🙂
Będziemy zaglądać i opowiadać anegdoty z popełnionych błędów
openerem
ktoś mądry kiedyś powiedział, że człowieka sukcesy jeszcze niczego nie nauczyły
@JB
Ten opis to „moje spojrzenie” na „Pańskie spojrzenie” na giełdę, a że Panu się podobało to miło. To że PAn tego nie przeczytał wprost w książkach to wierzę, ale odrzucając kolejne ślepe ścieżki i opierając się na twardych statystykach i setkach doświadczeń, każdy dojdzie do podobnych wniosków. Problem w tym ,że niektórym ciężko przyznać się do błędu i niewiedzy wiec brną coraz głębiej obarczając wszystkich dookoła swoimi błędami.
Panie Jacku ale lepiej uczyć sie na błędach innych .Dzisiaj rano z ciekawości patrze na statystyke u mnie w biurze , 83% gra S na Dax i L na WIG 20 czyli standard ,odnośnie tutajeszej SIŁY kupują słabośc WIG 20 a cały czas sprzedają silny Dax ,który rosnie 8 tydzień ,żeby nie pan Jacek też nigdy bym tego nie skumał ale powiem szczerze ,że natura człowieka jest chyba taka jak te 83% co kupują WIg 20 ,to chyba jest coś w naszym mózgu tanio kupić .
Można uczyć się na błędach innych ale ponieważ to nie boli musi wymagać czasu
To jak szkolenie – największe efekty są
Gdy się wywrócis wtedy się naucys
Znałem jednego analityka – znany był
Jest – mawiał że trzeba się uczyć na cudzych błędach, a ciągle popełniał te same.
Więc jemu wywrotki nie przeszkadzały bo dalej był głupi i dalej jest
Wig20 Dzienny Cofka z minionego tygodnia idealnie wpisuje się w eliottowską czwórkę. ale…
Wig20 Dzienny
Wig20 Dzienny Koncepcyjnie pasją mi spadki na 2222 albo niżej, ale też nie bywam uparty. Ruch ponad strefę marcowych maksimów 2422-2436 uruchomi szybki proces myślenia o nowych tegorocznych maksach.